استفاده از محاسبات نرم در پیش‌بینی و برآورد دبی جریان و بررسی جریان زیست-محیطی (مطالعه موردی: رودخانه خرخره‌چای)

نویسندگان

  • جواد بهمنش عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه، گروه مهندسی آب، ارومیه
چکیده مقاله:

پیش­بینی جریان رودخانه و جریان زیست­محیطی به منظور تأمین نیاز اکوسیستم رودخانه، بهره­برداری و برنامه­ریزی منابع آب، لازم و ضروری است. در تحقیق حاضر، ابتدا عملکرد مدل­های فازی- عصبی و برنامه­ریزی بیان ژن برای پیش­بینی جریان رودخانه خرخره­چای مورد بررسی قرار گرفت. رودخانه خرخره­چای از شعب رودخانه سقز در استان کردستان است که از تلاقی سه شاخه آب رغجو، ایراب، پیرسلیمان در روستای خرخره­چای به وجود آمده است. در مهندسی منابع آب استفاده از داده­های ایستگاه مجاور و مشابه جهت پیش­بینی جریان در ایستگاه فاقد آمار مورد توجه می­باشد. بدین منظور از داده­های روان آب ماهانه ایستگاه هیدرومتری صفاخانه بر روی رودخانه ساروق­چای به مدت 21 سال جهت پیش­بینی جریان خرخره در ایستگاه سنته استفاده گردید. همچنین در این تحقیق اثرات دوره­ای و فصلی جریان ماهانه بر روی عملکرد پیش­بینی مدل­ها مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از پیش­بینی جریان، در بخش دوم تحقیق جریان زیست­محیطی رودخانه ساروق­چای با استفاده از دو روش اکو- هیدرولوژیک DRM،FDC Shifting  برآورد شد. در بخش اول مطالعه، نتایج نشان داد که روش­های فازی- عصبی و برنامه­ریزی بیان ژن نتایج قابل قبولی در پیش­بینی جریان رودخانه داشتند. با این وجود مدل برنامه­ریزی بیان ژن به دلیل ارائه رابطه ریاضی حاکم بر مسأله مورد مطالعه نسبت به مدل فازی- عصبی برتری داشت. نتایج بخش دوم تحقیق نشان داد که برای حفظ رودخانه ساروق­چای در حداقل وضعیت اکولوژیکی قابل قبول (کلاس مدیریت زیست­محیطی C)، به طور متوسط، شدت جریان 05/2 مترمکعب بر ثانیه (معادل 23 درصد متوسط جریان سالانه) در طول رودخانه تا دریاچه ارومیه، بایستی برقرار باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توسعه مدل‌های محاسبات نرم در برآورد کیفیت جریان رودخانه با استفاده از ترکیب ورودی‌های مختلف

یکی از عوامل مهم توسعه در هر منطقه فراهم بودن منابع آب مناسب می‌باشد. در این راستا عـلاوه بـر کمیـت، توجـه بـه وضع کیفی آن نیز از اهمیت شایانی برخوردار است. هدف از این تحقیق کاربرد مدل‌های ANN، ANFIS-GP، ANFIS-SC و GEP در مدل‌سازی شاخص EC آب رودخانه‌ها با استفاده از ترکیب ورودی‌های مختلف است. به این منظور از اطلاعات و داده‌های 5 متغیر شامل TDS، SAR، PH، کلر و دبی آب رودخانه نساء (استان کرمان) د...

متن کامل

برآورد جریان زیست ‏محیطی رودخانه با استفاده از روش‏های هیدرولوژیکی تنانت، تسمن، انتقال منحنی تداوم جریان و مدل ذخیرۀ رومیزی

رویکردهای متفاوتی برای برآورد جریان زیست‏محیطی رودخانه معرفی ‏شده است که به رویکرد هیدرولوژیکی به‌دلیل نیاز دسترسی به داده‏های محدود و زمان نسبتاً سریع ارزیابی توجه زیادی شده است. این رویکرد شامل روش‏های متنوعی است، بنابراین مقایسۀ بین نتایج روش‏های مختلف این رویکرد، ضروری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی و مقایسۀ نتایج روش‏های تنانت، انتقال منحنی‏های تداوم جریان، روش مدل ذخیرۀ رومیزی و تسمن در برآو...

متن کامل

ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر جریان زیست محیطی رودخانه با استفاده از شاخص های هیدرولوژیکی مطالعه موردی: رودخانه ی کردان

کشور ما با توجه به قرار گرفتن در عرضهای جغرافیایی پایین از اثرات ناشی از پدیده تغییر اقلیم مصون نبوده و بیشترین تبعات منفی این پدیده را متحمل خواهد شد. از اینرو لازم است که تاثیر این پدیده به ویژه در پیکره های آبی کشور به عنوان آسیب پذیر ترین بخش، از جنبه‌های مختلف محیط زیستی مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف اصلی در این مطالعه بررسی اثر پدیده تغییر اقلیم بر روی تغییرات رژیم هیدرولوژیکی یکی از سیستم‌...

متن کامل

ارزیابی جریان زیست محیطی رودخانه با روش‌های اکو-هیدرولوژیکی (مطالعه موردی : رودخانه مهابادچای)

سابقه و هدف: با توجه به کمبود آب و همچنین توزیع نامناسب مکانی و زمانی بارش، اجرای طرح‌های توسعه منابع آب بویژه سدسازی و انتقال بین حوضه ای آب، گاهی اجتناب ناپذیر خواهد بود. بمنظور پیشگیری از اثرات منفی دراز مدت این طرح‌ها بر اکوسیستم‌های رودخانه‌ای، لازم است نیازمندی‌های هیدرولوژیکی و اکولوژیکی رودخانه در قالب یک نیاز آب زیست محیطی تعریف شده و در تعاملات تخصیص آب مد نظر قرار گیرد. نیازهای زیست ...

متن کامل

برآورد جریان محیط زیستی رودخانه بالیخلوچای و بررسی تأثیر بهره برداری از سد یامچی بر رژیم جریان هیدرولوژیکی و زیست محیطی رودخانه

تأمین و تخصیص حقابه‌های محیط‌زیستی رودخانه‌ها، جهت حفاظت از اکوسیستم منابع آب و اکوسیستم‌های وابسته به این منابع، نظیر تالاب‌ها و دریاچه‌ها، باید به عنوان یک ضرورت در مدیریت پایدار منابع آب کشور در نظر گرفته شود. در این تحقیق، در یک دوره 44 ساله (از 1970 تا 2013)، جریان محیط‌زیستی رودخانه بالیخلوچای، با استفاده از سه روش تنانت، تسمن و منحنی تداوم جریان مورد مطالعه قرار گرفت. با استفاده از نرم‌ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 47.3  شماره 88

صفحات  9- 22

تاریخ انتشار 2017-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023